Waarom vals geld nog steeds circuleert
Nepgeld klinkt misschien als iets uit een tv-serie, maar in 2024 is het in Nederland gewoon aan de orde van de dag. Er doken meer dan 24.000 valse eurobiljetten op, samen goed voor zo’n 2,6 miljoen euro schade. Het nare is: krijg jij zo’n biljet in handen, dan draai jij op voor het verlies. De Nederlandsche Bank keert niet uit, hoe frustrerend dat ook is. Juist daarom is het slim om te weten hoe je een vals biljet herkent voordat je ermee aan de kassa staat.
De reis die een vals biljet maakt
Vervalsingen ontstaan zelden om de hoek. Ze komen vaak via internationale routes het land binnen. Soms worden er hier zelfs clandestiene drukkerijen ontdekt die onder het label “filmprops” biljetten produceren die akelig echt ogen. Een deel wordt via het dark web gekocht door mensen die denken goedkoop uit te zijn. Uiteindelijk betaalt iemand ermee, jij krijgt het als wisselgeld of bij een verkoop, en voor je het weet zit jij met de schade.
Ondernemers als gemakkelijke prooi
In drukke winkels, op markten of tijdens events gaat contant geld razendsnel van hand tot hand. Eén fout briefje kan dan al een flinke hap uit je dagomzet nemen. Medewerkers voelen zich er vaak ongemakkelijk bij en ondernemers schamen zich soms, waardoor er niet altijd aangifte wordt gedaan. Dat gebrek aan meldingen speelt criminelen in de kaart: minder data betekent minder zicht op waar en hoe nepgeld rondgaat.
Waarom vervalsers vaak buiten schot blijven
De pakkans is kleiner dan je hoopt. Niet omdat er niet wordt gezocht, maar omdat de herkomst van één enkel biljet bijna niet te achterhalen is. Ondertussen geldt een harde realiteit: wie het biljet in zijn portemonnee heeft, is de klos. Volgens De Nederlandsche Bank zou vergoeden juist een aanzuigende werking hebben; dan wordt vervalsen aantrekkelijker. Alleen echt geld dat beschadigd is, kan in bepaalde gevallen worden vergoed. Nep blijft nep.
Zo controleer je een biljet in no-time
Je hoeft geen specialist te zijn om veel vervalsingen eruit te pikken. Gebruik de driedubbele check: kijken, voelen, kantelen. Houd het biljet tegen het licht: zie je een watermerk dat in het papier lijkt te zitten en niet simpelweg is meegeprint? Goed teken. Check tegelijk het veiligheidsdraad: er hoort een smalle donkere lijn door het papier zichtbaar te worden. Voel daarna aan het biljet. Echte euro’s zijn stevig en hebben op sommige plekken reliëf, vooral bij de grote cijfers en letters. Voelt alles glad en “printerachtig”? Dan is het verdacht. Tot slot: kantel het biljet. Het cijfer linksonder hoort van kleur te veranderen, bijvoorbeeld van intens groen naar blauw. Blijft die kleurwisseling uit, dan heb je waarschijnlijk met vals te maken.
Twijfel je? Doe dan dit
Lijkt een biljet niet in orde? Laat het niet nog verder rondgaan, want bewust uitgeven is strafbaar. Leg het apart en neem zo snel mogelijk contact op met de politie. Kun je achterhalen waar je het hebt gekregen, geef die info door; dat helpt bij de opsporing. Zoals Rachel (34), panellid bij Allesvoorvrouwen.nl, aangeeft: weigeren kan ongemakkelijk zijn, zeker als het druk is, maar je moet je eigen portemonnee beschermen. Niemand anders doet dat voor je.
Het is dichterbij dan je denkt
Iedereen kan ermee te maken krijgen: een aankoop op de rommelmarkt, contant betaald werk, of wisselgeld bij het tankstation. Je staat er niet bij stil, tot een kassamedewerker zegt dat je biljet verdacht is. Dat is pijnlijk én duur. Wees daarom alert, leer de kenmerken van echte biljetten en gebruik je gezonde verstand. Er bestaan hulpmiddelen zoals detectiepennen of apparaatjes, maar die zijn niet waterdicht.
Voorkomen is beter dan compenseren
Hoe meer mensen weten waar ze op moeten letten, hoe minder ruimte vervalsers hebben. Deel tips met vrienden, collega’s en familie. Vertrouw op je gevoel: oogt een biljet onnatuurlijk glanzend of juist slordig, of voelt het papier “niet goed”? Doe een check. En als je het niet vertrouwt, mag je altijd weigeren. Vals geld herkennen is geen raketwetenschap; met een beetje kennis en oplettendheid voorkom je dure verrassingen. Dat is waarschijnlijk de slimste “investering” die je vandaag kunt doen.