De woningnood hakt vooral in bij jongeren. Terwijl je als starter eindeloos zoekt naar iets betaalbaars, blijven veel ouderen in ruime huizen wonen. Michael (25) vindt dat het eerlijker kan. “Zij hebben jarenlang meegevaren op de stijgende huizenprijzen; nu mogen ze best wat ruimte maken voor onze generatie.”
Een eigen huis? Voor veel jongeren onbetaalbaar
Michael zit nog altijd met zijn vriendin in een piepklein stadsappartement. “We tikken bijna duizend euro huur af voor 45 vierkante meter,” zegt hij. “We dromen van een huis met een tuintje, een plek om een gezin te beginnen, maar het is simpelweg onhaalbaar. Of het is te duur, of beleggers zijn ons al voor.”
Net als veel twintigers en dertigers voelt Michael zich buitenspel op de huizenmarkt. “Onze ouders kochten met één salaris een huis. Wij werken allebei voltijd en komen nog steeds niet in de buurt van een hypotheek voor een eengezinswoning. Hoe kan dat nou?”
Ouderen wonen vaak door in te grote huizen
Uit CBS-cijfers blijkt dat bijna de helft van de 65-plussers in een huis met drie of meer slaapkamers woont, vaak eengezinswoningen die ooit voor gezinnen met kinderen bedoeld waren. “Veel ouderen blijven gewoon in hun vertrouwde woning,” zegt Michael. “Begrijpelijk ook — het is hun plek, vol herinneringen. Maar wij zitten intussen met z’n vijven op 60 vierkante meter. Dat voelt scheef.”
Volgens Michael moeten er meer prikkels komen om kleiner te gaan wonen. “Geen dwang, wel stimuleren. Geef voorrang op compacte, gelijkvloerse woningen of help met de verhuiskosten. Dan komt die doorstroming vanzelf op gang.”
De woningmarkt loopt vast
Experts spreken van een klassiek doorschuifprobleem. Doordat ouderen in ruime woningen blijven, komt er minder vrij voor jonge gezinnen, die vervolgens langer in starterswoningen blijven hangen. Zo slibt de hele woningketen dicht.
“De blik gaat nu vooral naar nieuwbouw,” zegt Michael. “Maar dat gaat traag. Voor je iets hebt staan ben je jaren verder, en vaak zijn het dan nog dure koopappartementen ook. Intussen liggen er duizenden bestaande woningen die slimmer gebruikt kunnen worden.”
“We willen niemand zijn huis afpakken”
Michael benadrukt dat hij ouderen niets kwalijk neemt. “Ze hebben hun huis eerlijk gekocht en afgelost — knap gedaan. Maar het zou mooi zijn als ze iets terug willen doen. Veel ouderen zeggen dat jongeren ‘niets meer willen’, maar wij willen juist wél; we krijgen alleen de kans niet.”
Hij pleit voor een campagne van de overheid die duidelijk maakt wat blijven zitten betekent. “Veel mensen realiseren zich niet dat je iemand anders letterlijk de kans op een gezinsleven ontneemt door in een veel te groot huis te blijven. Als we dat eerlijk bespreekbaar maken, kunnen we elkaar vooruithelpen.”
Ouderen: “We hebben nauwelijks alternatieven”
Toch voelen lang niet alle ouderen zich aangesproken. Velen zeggen dat er simpelweg te weinig passende seniorenwoningen zijn. “Waarom zou ik kleiner gaan wonen als er niks beters is?” zegt een 72-jarige uit Amersfoort. “Ik wil best kleiner, maar niet naar een flat zonder lift of balkon.”
Dat snapt Michael. “Het is een kip-en-ei-situatie,” zegt hij. “Maar als we niets aanpassen, blijft het muurvast zitten. Bouw meer voor ouderen zodat zij kunnen verhuizen, dan komen er huizen vrij en kunnen wij ook eindelijk door.”
“Geen luxe, gewoon een eerlijke kans”
Toch blijft Michael optimistisch. “Het kan eerlijker als je kijkt naar de verdeling. Iedereen gunt ouderen een fijn thuis; gun ons dan ook een start. We vragen geen villa, alleen de mogelijkheid om aan onze toekomst te bouwen.”