Ouders, ga bewuster om met je telefoon wanneer je kind erbij is
Je pakt je telefoon “heel even”, begint te scrollen en plots is er een uur voorbij. Herkenbaar? Deskundigen geven aan dat dit soort schermgedrag, zeker als je kind meekijkt, een verkeerde boodschap kan uitzenden. Wat jij ziet als snel een appje checken, kan bij je kind binnenkomen als: jij bent minder belangrijk dan mijn telefoon.
Wat is phubbing precies?
Phubbing betekent dat je de persoon naast je links laat liggen omdat je aandacht naar je smartphone gaat. De term, een mix van “phone” en “snubbing”, werd in 2012 gelanceerd tijdens een campagne om dit gedrag aan te kaarten. Het gaat dus niet om één keer je scherm openen, maar om het steeds opnieuw voorrang geven aan je telefoon boven echt contact.
Zo komt het over op kinderen
Psycholoog Mary Alvord, mede-auteur van Conquer Negative Thinking for Teens, benadrukt dat kinderen phubbing vaak ervaren als afwijzing. In een gesprek met Verywell Mind legt ze uit dat een kind snel kan denken: blijkbaar tel ik niet. Dat tast hun zelfbeeld aan. Sommige kinderen trekken zich terug, anderen zetten juist extra stappen om gezien te worden, soms op manieren die niet helpend zijn. Die overcompensatie kan negatief gedrag opleveren of juist overdreven “braaf” gedrag—zolang het maar aandacht vangt.
Van klein prikje naar blijvende mentale druk
Dat eerste gevoel van “ik doe er niet toe” kan bij jonge kinderen uitgroeien tot grotere emotionele problemen. Onderzoek laat zien dat wie zich thuis vaak genegeerd voelt, meer kans heeft op angstklachten of somberheid. Een studie in de National Library of Medicine vond dat jongeren die meer emotionele verwaarlozing meemaakten, op hun 18e meer depressieve symptomen rapporteerden. Tegelijk werkte stevige steun van vrienden als buffer: wie zich gedragen voelde door leeftijdsgenoten, had gemiddeld minder klachten.
Smartphones zijn superhandig, maar ze kunnen ook tussen jullie in komen
We gebruiken onze telefoon overal voor: wekker, agenda, nieuws en contact met anderen. Heel begrijpelijk. Toch waarschuwt Alvord dat je moet herkennen wanneer je toestel echte interactie verstoort. Het gemak van “altijd binnen handbereik” kan snel voelen als iets wat móét. Veel ouders willen het huis niet uit zonder telefoon—logisch—maar het wordt problematisch als je daardoor minder aanwezig bent bij je kind. Even kijken kan een automatisme worden dat juist de momenten overschaduwt waarop je kind verbinding zoekt.
Het effect gaat verder dan alleen thuis
Het is niet alleen de band met je kind die hieronder kan lijden. Studies laten zien dat phubbing ook andere relaties schaadt, inclusief romantische. In onderzoek geleid door Faruk Caner Yam van de Gaziosmanpaşa Universiteit (Turkije) bleken partners die vaak “gephubbed” werden minder tevreden en beoordeelden ze de relatiekwaliteit lager. De boodschap is helder: als je tijdens gezamenlijke momenten steeds met je smartphone bezig bent, daalt de relatievoldoening. Volgens Yam is het cruciaal dat stellen bewust omgaan met hun telefoongebruik wanneer ze samen zijn, om de negatieve impact te verkleinen.
Even kijken versus steeds weer afgeleid zijn
Een snelle blik op een melding is iets anders dan je telefoon telkens boven de persoon naast je te zetten. Dat laatste geeft een scherpe boodschap: jij staat op plek twee. Of het nu je kind, partner of vriend is, voortdurend onderbroken worden door een scherm kan voelen als afwijzing. Je hoeft je telefoon echt niet weg te doen, maar kies bewuster wanneer je ‘m pakt. Door vaker volledig aanwezig te zijn, laat je zien dat de mensen voor je belangrijker zijn dan wat er op je scherm gebeurt. Zo’n simpel signaal kan enorm veel doen voor het gevoel van veiligheid, gezien worden en verbondenheid.