Voorlopig hoef je niet te rekenen op een nieuw kabinet. Informateur Sybrand Buma zegt dat de gesprekken muurvast zitten. Zowel een volwaardige coalitie als een kleinere variant met gedoogsteun krijgt nu geen meerderheid in de Tweede Kamer. Morgen schuift hij opnieuw aan bij de grootste partijen om te peilen of er nog beweging in te krijgen is.
Volgens Buma is de afgelopen dagen duidelijk geworden dat voor geen enkele mix is voldoende steun. Een robuuste meerderheid of een lichtere opzet wil simpelweg niet van de grond komen. Daarom heeft hij de fractiechefs van de vijf grootste partijen – met uitzondering van de PVV – nog eens uitgenodigd om te verkennen wat er überhaupt nog mogelijk is. “Uiteindelijk moet er gewoon een kabinet komen,” aldus Buma.
Voor nu zit alles potdicht. Een meerderheidscoalitie is volgens de informateur onhaalbaar, omdat de VVD onder geen beding met GroenLinks–PvdA wil samenwerken.
Ook een compact kabinet van D66, CDA en VVD gaat niet door. GroenLinks–PvdA en JA21 willen er geen steun aan verbinden, terwijl Buma die rugdekking juist onmisbaar vindt gezien de grote uitdagingen die een nieuw kabinet te wachten staan.
Geen werkbaar centrumrechts plan
Het centrumrechtse kabinet waar VVD-leider Dilan Yeşilgöz op inzet, is volgens Buma evenmin realistisch. Met VVD, D66, CDA en JA21 kom je uit op 75 zetels en dus geen meerderheid. Bovendien voelt D66 niets voor samenwerken met JA21, waardoor ook dit spoor doodloopt.
Spanning neemt toe
Morgen spreekt Buma opnieuw met de vijf grootste partijen, maar hij sluit niet uit dat de emoties hoog zullen oplopen. Jesse Klaver verwijt de VVD nu al “arrogantie van de macht”, wat de sfeer niet bepaald helpt. Toch vindt Buma dat er risico’s nodig zijn, anders blijft de formatie stil staan.
Na hun overleg met de informateur lieten zowel Rob Jetten (D66) als Henri Bontenbal (CDA) weten dat de formatie buitengewoon lastig is. Geen van beiden ziet op dit moment een helder pad om de samenwerking weer vlot te trekken.