De 74-jarige Jan Zuidema brengt elke nacht door in zijn oude Skoda, die hij in Almelo op verschillende plekken parkeert. Deze auto, ooit alleen maar bedoeld voor vervoer, is nu zijn thuis geworden. Jan slaapt, leeft en kookt in zijn voertuig. Het is inmiddels een jaar geleden dat hij zijn huis verloor en sindsdien heeft hij zijn best gedaan om het hoofd boven water te houden in de beperkte, koude ruimte van zijn auto.
Een paar jaar terug had Jan het goed voor elkaar. Als ijzervlechter bouwde hij stevig en nauwkeurig aan degelijke constructies. Maar die tijden zijn voorbij. Waar hij vroeger vastigheid had, heeft hij nu te maken met dagelijkse strijd. Hij is fysiek verzwakt, en zonder vaste woonplek stapelen de problemen zich op. Wat begon met het verlies van een woning, eindigde in een leven op straat – een schrijnend voorbeeld van hoe snel zekerheid kan verdwijnen.
Leven in een auto
Jan zoekt vaak een rustige plek voor de nacht op een stille parkeerplaats, bijvoorbeeld bij de katholieke begraafplaats in Almelo. Hij probeert nieuwsgierige ogen te weren door dekens en kleding voor de ramen te hangen. Maar ’s winters is de kou echt een probleem. Zonder verwarming moet hij zich redden met meerdere lagen kleding en dekens, al is het nooit echt comfortabel.
De beperkte ruimte van de auto maakt veel dingen moeilijk. Een goede nachtrust is lastig te vinden, omdat de stoelen niet geschikt zijn om languit te liggen. Jan vult zijn dagen voornamelijk met naar de radio luisteren; een van de weinige manieren om zijn gedachten te verzetten. Zijn hele hebben en houden past in een paar plastic tassen. Meer plek heeft zijn tijdelijke schuilplaats niet.
Van een thuis naar de straat
Jan kwam niet door financiële problemen op straat terecht. Eerder woonde hij lange tijd in een sociale huurwoning, waar hij zich veilig voelde. Zijn verhuizing naar een zorgwoning was het begin van zijn problemen. Hij voelde zich daar niet prettig en er was veel spanning.
Uiteindelijk werd de situatie onhoudbaar en Jan besloot op een dag zijn biezen te pakken. Zonder alternatief of plan stapte hij in zijn auto, een daad uit wanhoop die zijn leven ingrijpend veranderde. Sindsdien is hij op zoek naar een nieuw thuis. Hoewel hij stabiele financiën heeft, zijn de wachttijden voor sociale huurwoningen lang, en zonder vast adres komt hij nergens op de lijst.
De eenzaamheid van dakloosheid
Dakloosheid betekent voor Jan niet alleen geen huis, maar ook sociale isolatie. Contacten met vrienden en familie zijn verwaterd, of hij weet niet goed hoe hij hen moet benaderen. Het gevoel van schaamte en verdriet om zijn situatie maken het vragen om hulp lastig.
Hoewel hij niet de enige is die hier doorheen gaat, maakt dat het niet minder zwaar. Dikwijls wordt dakloosheid geassocieerd met verslavingen of mentale problemen. Bij Jan was het de samenloop van tegenslagen en pech. Kleine beslissingen, misverstanden en bureaucratie zorgden ervoor dat hij nu zijn nachten doorbrengt in zijn auto, zoekend naar uitgangen.
De hoop op een nieuwe start
Ondanks alle tegenvallers heeft Jan de hoop nog niet opgegeven. Hij blijft actief zoeken naar een vaste plek om te wonen. Hij begrijpt waarschijnlijk dat de procedures bij woningcorporaties complex en tijdrovend zijn. In de tussentijd zet hij door met wat hij kan.
Zijn situatie maakt duidelijk hoe kwetsbaar mensen kunnen zijn in een samenleving waar iedereen een adres nodig heeft. Geen adres betekent geen inschrijving, geen inschrijving betekent geen woning, en zonder woning geen adres; een benarde val waarin veel daklozen vast komen te zitten.
Een oproep tot bewustwording
Jan’s verhaal is geen uitzondering. Steeds meer mensen in Nederland belanden door onverwachte situaties op straat. Niet iedereen die dakloos wordt, is dat vanwege verkeerde keuzes. Veel vaker spelen factoren als pech, verkeerde hulp of systeemfouten een grote rol.
Zijn verhaal roept belangrijke vragen op. Hoe kan iemand met een stabiel leven zo snel dakloos worden? Hoe kunnen we beter helpen en voorkomen dat dit gebeurt?
Jan blijft hopen op een deur die voor hem open zal gaan, een plek die hij weer thuis mag noemen. Een plek waar hij de kou niet voelt, geen afwijzingen ontmoet en zonder zorgen de toekomst tegemoet kan zien. Want dat verdient eigenlijk iedereen: een veilige plek om te wonen.