Boodschappen doen is tegenwoordig een prijzige bezigheid voor veel Nederlanders. Vooral de prijzen van merken die we kennen zijn flink omhooggegaan, waardoor een supermarktbezoekje best wat kan kosten. Merken als Calvé, Iglo, Campina en Lay’s hebben sinds 2020 hun prijzen gemiddeld met wel 42 procent verhoogd.
En het einde is nog niet in zicht. In 2024 zijn de prijzen van bekende merken opnieuw met gemiddeld 8 procent gestegen ten opzichte van 2023. Maar waarom doen die prijzen dat eigenlijk? Terwijl huismerken redelijk betaalbaar blijven, zoeken we uit hoe je gunstig kunt besparen op je dagelijkse boodschappen. Uit onderzoek van de Consumentenbond blijkt dat sommige producten echt absurd duurder zijn geworden. Een pak Iglo spinazie à la crème kost nu 51 procent meer dan vorig jaar, Appelsientje sinaasappelsap 43 procent meer, en een pot Calvé mayonaise ben je 40 procent duurder kwijt. Zelfs basaisspullen zoals Bertolli olijfolie (+40%) en Omo waspoeder (+34%) zijn fors duurder geworden.
Andere opmerkelijke prijsstijgingen zijn: een Unox Gelderse rookworst is nu 26 procent duurder, Appelsientje appelsap kost 23 procent meer, en Campina roomboter is ook 23 procent prijziger. Verder zijn zowel Lassie zilvervliesrijst als Lay’s Max ribbelchips met 22 procent omhoog gegaan. Dit alles betekent dat je nu flink meer uitgeeft aan een standaard boodschappenlijstje vergeleken met een paar jaar geleden.
Waarom gaan die prijzen van bekende merken zo omhoog? Het komt door verschillende factoren. Ten eerste zijn de kosten voor grondstoffen, energie en vervoer flink gestegen. Grote merken werken vaak in gecompliceerde internationale ketens waarbij elke stap in het proces duurder is geworden. Denk aan de stijgende prijzen van olie, graan en zuivel, en de hogere transportkosten door de energiecrisis.
Ook investeren grote merken fors in marketing. Hausmerken focussen op prijsbewuste klanten, terwijl bekende merken proberen hun luxe uitstraling te behouden met grootschalige reclamecampagnes. Deze marketingkosten worden natuurlijk doorberekend aan de klant.
Oorzaken en Oplossingen
Daarnaast speelt inflatie een belangrijke rol. De impact van de coronapandemie en de oorlog in Oekraïne hebben wereldwijd de prijzen omhooggedreven. Sommige bedrijven maken hier gebruik van door prijzen verder te verhogen, zogenaamd vanwege “onvermijdelijke kostenstijgingen”. Dit fenomeen noemen we “greedflation”: bedrijven die hun prijzen meer verhogen dan echt nodig is om meer winst te maken.
Gelukkig blijven huismerken redelijk betaalbaar. Supermarkten als ALDI, Dirk en Lidl zijn gemiddeld 7 tot 8 procent goedkoper dan de rest, en hun huismerkproducten stijgen minder in prijs dan de grote merken. Dit komt doordat huismerken vaak lokaal en in bulk worden geproduceerd, en er minder kosten zijn voor marketing. Winkels willen deze merken een aantrekkelijke prijs geven om klanten te behouden, vooral in onzekere tijden.
Sinds 2020 zijn huismerkprijzen gemiddeld 30 procent omhoog gegaan, terwijl de grote merken 42 procent zijn gestegen. Het prijsverschil tussen beide is nu gemiddeld 54 procent. Vooral voor non-fooditems, zoals schoonmaakmiddelen en shampoo, zijn de verschillen aanzienlijk. Zelfs met aanbiedingen blijven grote merken vaak duurder dan huismerkopties.
Waar doe je het beste je boodschappen? De Consumentenbond heeft de prijzen van huismerken bij dertien supermarkten naast elkaar gelegd. ALDI en Dirk zijn de goedkoopste opties (beide 8% goedkoper dan gemiddeld), gevolgd door Vomar (7%), Lidl (7%) en Deka en Hoogvliet (3%). Daarentegen zijn sommige supermarkten flink duurder. Poiesz is 24 procent prijziger dan gemiddeld, en Spar is 15 procent duurder. Dit komt vaak door hun ligging (in kleinere dorpen of stadscentra) en het feit dat ze minder inkopen en daardoor minder kunnen besparen door schaalvoordelen.
Hoe kun je makkelijk besparen op je boodschappen? Hier zijn wat slimme tips:
- Kies voor huismerken: Vaak lijken de ingrediënten en kwaliteit erg op die van bekende merken. Probeer verschillende huismerkvarianten en ontdek dat het verschil vaak minimaal is.
- Vergelijk supermarkten: De prijzen kunnen flink verschillen per winkel. Bij voordeligere supermarkten zoals ALDI, Lidl of Dirk shoppen kan je behoorlijk wat geld besparen op jaarbasis.
- Let op aanbiedingen, maar blijf kritisch: Grote merken hebben vaak aanbiedingen, maar zelfs dan zijn ze vaak duurder dan huismerken. Kijk altijd naar de prijs per kilo of liter.
- Koop groot in: Dingen die lang goed blijven, zoals pasta, rijst en wasmiddel, kun je groter inkopen tijdens aanbiedingen.
- Vermijd kostbare convenienceproducten: Kant-en-klare maaltijden, voorgesneden groenten en verpakte snacks zijn vaak duurder dan zelf koken. Zelf aan de slag gaan is niet alleen voordeliger, maar ook gezonder.
Is er hoop dat de boodschappen ooit weer goedkoper worden? De kans is klein. De kosten voor grondstoffen, energie en transport blijven hoog, en fabrikanten blijven deze doorgeven aan de klant.
Inflatie speelt nog steeds een rol. Prijzen kunnen tijdelijk dalen als supermarkten concurreren, maar structureel lagere prijzen zijn niet waarschijnlijk. Het goede nieuws is dat er alternatieven zijn. Huismerken bieden vaak dezelfde kwaliteit voor minder geld, en door slim te shoppen kun je de impact van prijsstijgingen beperken.
Bespaar door kritisch te vergelijken en flexibel te zijn in je keuzes. Het is niet het merk dat bepaalt hoeveel je uitgeeft, maar jouw slimme aanpak bij het boodschappen doen.